คนตาบอด ที่วัดเซ็น

    หลวงตาป่วยใกล้มรณภาพ ศิษย์ทั้งหลายต่างปรนนิบัติแต่ที่สุด
ก็ไม่สมารถยื้อชีวิตหลวงตาไว้ได้ในงานศพได้มีการกล่าวคำไว้อาลัย ศิษย์แต่ละคนก็พร่ำว่า หลวงตาเป็นคนมีเมตตาสูง มีหน้าตาที่ยิ้มแย้มแจ่มใส

    สุดท้ายก็ถึงคราวลูกศิษย์ตาบอด ได้ขึ้นกล่าวว่า ไม่ได้เห็นหรอกว่า
หลวงตา หน้าตาเป็นอย่างไร มีเมตตาแค่ไหน แต่ก็รับรู้ได้จากน้ำเสียงของหลวงตา ในยามที่คนมีทุกข์มาหาหลวงตา หลวงตาก็ได้ให้คำแนะนำ ด้วยน้ำเสียงที่เปี่ยมไปด้วยเมตตา จนคนที่ทุกข์เหล่านั้นสามารถครองชีวิตต่อไปได้ด้วยดี

ประตูที่ไร้ประตู

โกอาน (ภาษาจีนออกเสียง กงอาน) คือปริศนาธรรม อาจเป็นตำนาน บทสนทนา คำถาม คำพูด หรือวลีสั้นๆ แฝงปริศนาให้ขบคิดหรือผ่านการรู้แจ้งจากภายใน บางเรื่องก็เข้าข่ายกวน-teen ยกตัวอย่างเช่น "สองมือตบกันทำให้เกิดเสียง แล้วอะไรคือเสียงของการตบมือข้างเดียว?"

โกอานเป็นเสมือนนาฬิกาปลุกที่มักไม่ส่งเสียงตามเวลาที่ตั้งไว้ แต่โดยฉับพลันทันใดก็ส่งเสียงดังทำให้ผู้คิด 'ตื่น' หรือรู้แจ้ง บ่อยครั้งอาจารย์เซนจะเล่าหรือตั้งคำถามโกอานเพื่อตรวจสอบสภาวะความตื่นของ ศิษย์

อู๋เหมินฮุ่ยคาย (มูมอนเอไก หรือมูมอนในภาษาญี่ปุ่น) เป็นนามของอาจารย์เซนชาวจีนสมัยราชวงศ์ซ่ง ช่วง ค.ศ. 1183-1260 เกิดที่เมืองหางโจว ศึกษากับอาจารย์หลายท่าน อาจารย์ท่านหนึ่งนาม เยียะหลินซือก่วน (ชื่อแปลตรงตัวว่า อาจารย์จันทร์ไพร) ให้อู๋เหมินศึกษาโกอานเรื่อง หมาของเส้าโจว (เส้าโจวเป็นชื่ออาจารย์เซน ค.ศ. 778-897 ญี่ปุ่นเรียก โจสุ) หมาของเส้าโจว เป็นโกอานสั้นๆ เนื้อความว่า :

พระรูปหนึ่งถามอาจารย์เส้าโจว "หมามีธรรมชาติแห่งพุทธะหรือไม่?"
อาจารย์เส้าโจวตอบว่า "อู๋" (ไม่มี)

อย่างนั้นหรือ "Is that so?"

 "Is that so?" ท่านลองแปลเอาเองว่า อย่างไรมัน ก็คล้ายๆ กับว่า "อย่างนั้นหรือ?" นิทานที่สามนี้ เล่าว่า ณ สำนักเซ็น ของอาจารย์ เฮ็กกูอิน ซึ่งเป็นวัดที่เลื่องลือมาก เป็นเหมือนกับว่า เป็นที่พึ่งของหมู่บ้าน ที่ร้านชำใกล้ๆ วัดนั้น มีหญิงสาวสวยคนหนึ่ง เป็นลูกเจ้าของร้าน ทีนี้ โดยกะทันหัน ปรากฏว่า มีครรภ์ขึ้นมา พ่อแม่เขา พยายาม ขยั้นขยอ ถาม ลูกสาวก็ไม่บอก แต่เมื่อ ถูกบีบคั้น หนักเข้า ก็ระบุชื่อ ท่านอาจารย์ เฮ็กกูอิน เมื่อหญิงสาวคนนั้น ระบุ อาจารย์เฮ็กกูอิน เป็นบิดาของเด็ก ที่อยู่ในครรภ์ พ่อแม่โกรธ เป็นฟืนเป็นไฟ

แมงป่องกับกบ

ณ ริมสระน้ำเล็กๆ แห่งหนึ่ง มีแมงป่องตัวหนึ่งอยู่ริมสระน้ำ มันอยากจะข้ามไปยังอีกฝั่งหนึ่งของสระแต่ว่ายน้ำไม่เป็น เมื่อมันเห็นกบอยู่ที่นั่น มันจึงถามกบว่า

“เธอช่วยพาฉันข้ามสระน้ำนี้หน่อยได้ไหม ”

กบปฏิเสธพร้อมกับบอกว่า

 “ฉันก็อยากช่วยเธอหรอกนะแต่ฉันกลัวตายเพราะโดนเธอต่อย”

แมงป่องจึงบอกว่า

 “ถ้าฉันต่อยเธอ ทำให้เธอตาย ฉันก็จมน้ำตายด้วย ฉันไม่ทำอย่างนั้นหรอกน่า”

ธรรมกายพระยูไล

ครั้งหนึ่ง ขณะที่ฌานาจารย์ม่าจู่เต้าอี้นั่งสมาธิภาวนา เกิดไอไม่หยุด จึงขากเสลด
ถ่มเสมหะสู่พระพุทธรูปตามสะดวกของท่าน

พระอุปัฏฐากที่นั่งอยู่ด้านข้างเกิดเห็นเข้า จึงถามว่า
" อาจารย์ถ่มเสมหะใส่พระพุทธรูปได้หรือ ? "